![](/media/lib/425/n-inskrypcja1-47830f4f1897114ae0c320f0940bda44.jpg)
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.
![](/media/lib/240/n-1187436844_234647-b9c668edc20cf84b39b5aa10db7526f1.jpeg)
Człowiek od bardzo dawna tępi kolejne gatunki zwierząt
12 października 2020, 13:23Wytępienie przez człowieka kolejnych gatunków zwierząt kojarzy się nam zwykle z czasami dość współczesnymi. Jednak naukowcy zdobywają coraz więcej dowodów wskazujących, że ludzie od dziesiątków tysięcy lat przyczyniają się do wymierania gatunków.
![Czerniak złośliwy skóry](/media/lib/152/n-melanoma-718b4eaa50e69717ed3f6ab2074edb6a.jpg)
Klips do obrazowania nowotworów skóry
12 października 2020, 05:04Badając znamiona barwnikowe na skórze pod kątem ryzyka zachorowania na nowotwór, dermatolodzy najczęściej dokonują oceny przy użyciu dermatoskopu. Użycie dermatoskopu nie pozwala jednak dokładnie zmierzyć owej grubości i wewnętrznej struktury nacieku. Interesujące rozwiązanie tego problemu zaproponowali naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego oraz Śląskiego Uniwersytetu Medycznego. Wspólnie zaprojektowali specjalny klips wspomagający diagnostykę nowotworów skóry, w tym czerniaka złośliwego.
![](/media/lib/425/n-przedramie-7a13695b870a3ba1fb507304e1eb3314.jpg)
Mikroewolucja: jeśli trend się utrzyma, większość urodzonych za 80 lat będzie mieć przetrwałą tętnicę pośrodkową
10 października 2020, 04:47Zwiększona częstość występowania przetrwałej tętnicy pośrodkowej (ang. persistent median artery, PMA) to, wg naukowców, dowód na zmiany mikroewolucyjne zachodzące w ludzkim organizmie. Artykuł na ten temat ukazał się w Journal of Anatomy.
![](/media/lib/424/n-czujnikultra-99fcc844268f8658a9b9c50230d95260.jpg)
Miniaturowy wykrywacz ultradźwięków i jego niezwykle wysoka rozdzielczość
8 października 2020, 04:22Vasilis Ntziachristos i jego koledzy z Uniwersytetu Technicznego w Monachium oraz Helmholtz Zentrum München są autorami najmniejszego na świecie wykrywacza ultradźwięków. To niezwykle czułe urządzenie pozwala na obrazowanie struktur mniejszych niż komórka.
![](/media/lib/315/n-tropiki-83ce4d1e9276adde4565296ea1f06e67.jpg)
Aż 40% Amazonii może zacząć zamieniać się w sawannę
5 października 2020, 11:33Znaczna część Amazonii może znajdować się w punkcie, w którym las deszczowy zaczyna zmieniać się w sawannę, wynika z badań opublikowanych na łamach Nature Communication. Lasy deszczowe są wrażliwe na długoterminowe zmiany ilości opadów. Jeśli poziom opadów spadnie poniżej określonego poziomu, las deszczowy może zacząć zamieniać się w sawannę.
![Oxford English Dictionary](/media/lib/108/n-oxford-english-dictionary-d00c6648ef6192d4c0c0b9545bacd8bd.jpg)
Wielki sponsor nauki domaga się otwartego dostępu do wyników badań
5 października 2020, 09:34Jedna z największych na świecie organizacji charytatywnych finansujących badania naukowe – Howard Hughes Medical Institute (HHMI) – ogłosiła, że od początku 2022 roku wyniki wszystkich badań, w których sfinansowaniu odegra główną rolę, będą musiały zostać natychmiast udostępnione publicznie. Obecnie HHMI wymaga, by artykuły takie zostały upublicznione 12 miesięcy od publikacji.
![](/media/lib/417/n-ziemiainformatyka-d5201b76da55454396d57bd4abb9a7ac.jpg)
Unia Europejska stworzy „cyfrowego bliźniaka” Ziemi
3 października 2020, 04:27Unia Europejska kończy przygotowania do stworzenia „cyfrowego bliźniaka” Ziemi, za pomocą którego z niespotykaną dotychczas precyzją będzie można symulować atmosferę, oceany, lądy i kriosferę. Ma to pomóc zarówno w tworzeniu precyzyjnych prognoz pogody, jak i umożliwić przewidywanie wystąpienia susz, pożarów czy powodzi z wielodniowym, a może nawet wieloletnim wyprzedzeniem.
![](/media/lib/424/n-znaczki-a685237f8f5dca67e03daecbdfcabefe.jpg)
Znaczące znaczki
1 października 2020, 11:32Fińskie studio projektowe Berry Creative stworzyło znaczki pocztowe Climate Change Stamps. Zastosowano w nich tusz reagujący na ciepło, dzięki czemu wizerunki ptaków czy chmur śniegowych zmieniają się w szkielety i chmury burzowe. Serię zamówiła Poczta Fińska. Ma to być sposób na zakomunikowanie negatywnych skutków wzrostu temperatur w Finlandii.
![](/media/lib/404/n-neandertal-629b1f581793345ff2398ed27aadfc70.jpg)
Geny neandertalczyka zwiększają ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19
1 października 2020, 04:27Niektórzy ludzie bardzo ciężko przechodzą zarażenie SARS-CoV-2 i wymagają hospitalizacji, podczas gdy inni wykazują jedynie łagodne objawy lub nie wykazują ich wcale. Na przebieg choroby wpływa wiele czynników, a wśród nich, jak się okazuje, są też czynniki genetyczne. A konkretnie geny, które odziedziczyliśmy po neandertalczykach.